KỸ THUẬT NUÔI ẾCH ĐỒNG

Ếch không chịu được rét, suốt mùa đông ếch ẩn nấp trong hang tránh rét, sang mùa xuân ấm áp mới đi lại kiếm ăn. Nên bắt đầu nuôi ếch từ mùa xuân, tháng 2-3 dương lịch. Dưới đây là cách chuẩn bị ao và lồng nuôi, cũng như tiêu chuẩn chọn ếch giống sao cho hiệu quả nhất.
Chuẩn bị ao và lồng nuôi

Ao nuôi ếch không cần sâu, có thể tận dụng các ao rộng, căng lồng dọc bờ ao để nuôi. Nước ao sạch, có thể thay nước khi cần. Ao nên tẩy vôi khử trùng hay khử trùng bằng thuốc tím 100g/m2 mặt ao trước khi nuôi.

Thiết kế lồng nuôi ếch là việc làm quan trọng của nghề nuôi ếch lồng. Lồng được căng trên ao nhờ các cọc tre tạo thành khung cắm sâu xuống đáy ao. Dùng lưới nylon (cỡ 60 mắt/m2) quây thành lồng nuôi. Kích thước lồng dài 2m, rộng 1,5m và cao 1m, chân lưới cắm sâu trong đất 5-10cm. Với kích thước lồng như thế này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho ếch sinh trưởng tốt và tiện lợi cho chăm sóc quản lý của người nuôi.

Nước trong ao nên duy trì 40-50cm, bên trong lồng bố trí các tấm xốp phủ nylon lên trên gọi là "sàn lồng" nổi lên trên mặt nước để ếch có thể nhảy xuống uống nước hay leo lên ngồi trên sàn lồng, đồng thời là nơi cho ếch ăn hàng ngày. Diện tích phần sàn lồng nổi chiếm 2/3 diện tích mặt nước. Mỗi lồng nuôi với kích thước như trên có thể thả 200-250 con ếch giống (khoảng 5-6g/con).

Tiêu chuẩn ếch giống

Ở Việt Nam có nhiều giống ếch như ếch đồng, ếch xanh, ếch gai... song nuôi ếch đồng là có giá trị hơn cả: ếch đồng dễ nuôi, ít bị bệnh, chóng lớn, con giống rẻ. Ếch giống 35-40 ngày tuổi đạt trọng lượng 5-6g/con, chọn những con khỏe mạnh, không bị dị hình, kích cỡ đồng đều. Thả mỗi lồng nuôi 1-1,5kg ếch giống. Tùy thời điểm nuôi trong năm mà giá ếch giống (giống ếch đồng) dao động 30.000-50.000 đồng/kg.

Chăm sóc

Ếch thích ăn côn trùng, cá, tôm, cua... song nuôi ếch công nghiệp nên dùng thức ăn hỗn hợp như thế sẽ kinh tế và có nguồn thức ăn ổn định. Thức ăn hỗn hợp trong nuôi ếch thịt thương phẩm nên dùng loại kích thước 2-4mm, hàm lượng đạm 30%. Cho ếch ăn với lượng thức ăn chiếm 4-5% khối lượng ếch nuôi, ngày cho ăn một lần. Khi cho ếch ăn, vãi thức ăn lên sàn lồng, theo dõi ếch ăn để điều chỉnh lượng thức ăn sao cho ếch ăn được nhiều nhưng không để dư thừa thức ăn, vừa gây tốn phí, vừa làm bẩn nước nuôi. Cần chú ý kiểm tra lồng nuôi, phát hiện kịp thời các khe hở, lỗ hở, các sinh vật ăn thịt ếch (chuột, rắn...) làm hao hụt số lượng ếch nuôi. Hằng tháng cần phân loại ếch để tách nuôi riêng những con không cùng kích cỡ, tránh để những con lớn ăn thịt con nhỏ.

Trong quá trình nuôi, ếch có thể bị mắc một số bệnh như bệnh chướng hơi, bệnh đường ruột, bệnh trùng bánh xe... nguyên nhân chủ yếu do nước nuôi bẩn, môi trường nuôi bị ô nhiễm. Để phòng bệnh, cần giữ sạch nước nuôi, nếu nước bẩn, nước tù đọng, nước bị chua... cần thay nước mới. Tuyệt đối không để nước ao bị nhiễm các hóa chất bảo vệ thực vật, các loại thuốc diệt cỏ. Khu vực nuôi cần được giữ yên tĩnh ếch mới ăn nhiều và chóng lớn. Thức ăn phải sạch, không bị thối hỏng. Khi phát hiện ếch bị bệnh cần điều trị kịp thời và dứt điểm, nếu con ếch nào chết cần loại bỏ ngay.

Thu hoạch, vận chuyển

Sau khi nuôi 3-4 tháng, trọng lượng ếch đạt 80-100g/con, mỗi lồng nuôi có thể cho thu từ 12-20kg ếch thịt. Trước khi thu hoạch, ngừng cho ăn để ếch bài tiết hết phân, và gom ếch lại nuôi với mật độ dày để ếch quen dần trước khi tập hợp ếch để vận chuyển. Lúc đánh bắt cần nhẹ nhàng, tránh sây sát. Để vận chuyển ếch, dùng bao tải, túi lưới... cho ếch vào trong, nhúng nước rồi vận chuyển. Nhìn chung cần giữ cho da ếch luôn ướt khi vận chuyển thì ếch sẽ không bị chết.
THỊT ẾCH
Thịt ếch! Cái món thịt thơm ngon, thanh mà đượm ấy, chưa ăn thì thôi, ăn vào nhớ mãi, ăn mãi không chán, nhưng không phản ứng cơ thể để tạo thành thói quen thì làm sao mà nghiện? tiếc cho ai một đời không được ăn thịt ếch. Có được con ếch mà đem chặt nhỏ rồi xào nấu là không biết làm, không biết ăn. Ðến như băm viên làm chả mà thiếu gia vị, rán chưa chín hay quá lửa khô xác thì thôi đi cho khỏi xấu hổ thịt ếch. Xào mướp cũng vậy, phải chọn quả mướp bao tử, không bị ong châm, ruột còn đặc chắc. Xào vừa chín tới, ăn nóng, vừa ăn vừa thổi, xuýt xoa trong hương vị ngọt ngào nồng thơm của ếch, của mướp và của gia vị.
Thói đời chuộng lạ, chuộng sự cầu kỳ, tưởng như thế là sang, là ngon, có biết đâu đã làm mất đi hương vị ngọt thơm rất đặc biệt của ếch. Ví như ếch tẩm bột và ếch tần. Công phu, cầu kỳ, đắt tiền, xài sang thật, nhưng còn đâu hương vị thanh sạch, đậm đà thịt ếch nữa?
Không gì ngon bằng ếch nướng. Con ếch vừa bắt được, lấy bùn đắp vào, chất rơm chất rạ mà đốt. Bao giờ đất khô, có mầu trắng là được. Khi bóc đất, từng miếng da cũng tuột theo, để lộ thịt ếch trắng tinh. Một mùi hương thơm ngào ngạt bay lên. Rút be rượu thủ trong bọc ra... Sự đời quên hết, chỉ còn ta với ếch với rượu! Thường khi tháng năm, tháng mười vừa cắt lúa xong, gốc rạ còn nồng nàn hương lúa, cánh đồng nhiều ếch, sẵn rạ thì mới nướng ếch. Thịt ếch nướng phải nhắm rượu ở giữa cánh đồng mới thật là lên tiên. Ngồi giữa cánh đồng sau mùa gặt hái, tu một hớp rượu với thịt ếch nướng, có cảm giác như ngửa cổ tu vào người cả đồng quê và thân xác ta cũng ngào ngạt hương quê.
Tỏm vào trong miệng miếng thịt ếch nướng, chiêu một hớp rượu, để cho hương vị ngọt ngào nồng thơm chạy ran khắp cơ thể rồi ngửa cổ, khà một tiếng, như lại quả cho đời hương vị ngất ngây mà đồng quê đã trao tặng cho ta. Lúc ấy, đầu ngất ngơ, đôi chân loạng choạng, tay bẻ tay ếch giang ra, trong lòng lâng lâng thanh thản, tưởng chừng như chỉ cần giơ tay cao hơn chút nữa là có thể bay lên trên trời uống rượu với các tiên ông. Ếch nướng thật ngon, nhưng có lẽ đậm đà hương sắc đồng quê thì phải là món da ếch. Những người không sành, thường vứt da ếch đi. Có biết đâu là đã vứt đi phần đặc sắc nhất của con ếch và cũng là phần ngon nhất của đời. Da ếch nhầu muối, rửa sạch, nướng lên, lại rửa và thái ra thành miếng. ếch xào chín tới, bắc xuống, cho da vào đảo, tự nhiên sẽ thấy một mùi hương thơm thanh sạch, quyến rũ đến nao lòng. ếch xào vừa bắc xuống , còn nóng nguyên là phải cho da vào đảo ngay, nếu để nguội không đủ độ nóng, da ếch sẽ dai và kém hương thơm. Nhưng nếu đảo ngay trên bếp, miếng da quá nước, quá lửa, vừa nhạt vừa nồng, còn gì là da ếch nữa! Ðảo qua cho vừa mắm muối, hương vị, rồi gắp riêng ra đĩa. Ðĩa da ếch là một phần của đồng quê kết tụ lại. Những miếng da ếch phồng lên, cong queo, vừa trong vừa trắng, lấm tấm như hoa cà hoa cải, nhìn kỹ hình như có cả bờ tre ruộng lúa, bãi mía, nương dâu lặn vào trong đó. Hớp một ngụm rượu nồng say, nhai một miếng da ếch, sẽ thấy giòn ngon, thơm nức đồng quê. Có mía ngọt khoai bùi, có hoa thơm cỏ mật. Vị đậm, hương nồng, tưởng như trên đời không còn có món ăn nào ngon mà thanh hơn thế.

Gỏi Thịt Ếch Bằm
Vật Liệu: (cho 4-6 bợm nhậu)

- 1 lb thịt ếch (thái nhỏ xong bằm sơ)
- 1 củ hành đỏ (red onion - thái mỏng)
- 4-6 tép tỏi (đâm nhuyễn)
- 3 thìa mắm ngon
- 2 quả chanh xanh (vắt lấy nước)
- 3-4 lá chanh Kaffir (thái nhuyễn)
- vài lát riềng (thái chỉ)
- 2 chén rau mùi (ngò gai + húng quế)
- 1/2 chén ruốc khô (rang sẵn và đâm thành bột)
- 3 thìa bột thính
- 6-8 trái ớt hiểm
- 1/2 tsp bột ngọt
- 1 chén nước gà (chicken broth)
- 2 bánh đa nướng


Cách Làm:

Lóc thịt ếch xong bằm sơ (không nên quá nhuyễn) cho vào tô, giữ trong tủ lạnh trong lúc ta sữa soạn các thứ phụ tùng khác. Trộn chung nước mắm với tỏi, ớt hiểm, lá chanh, riềng, ruốc khô cho đều.

Bắt chảo lên lò thật nóng, cho chén nước gà và đun thật sôi, cho thịt ếch bằm và 1/2 tsp bột ngọt vào trộn thật đều chừng 2-3 phút (vẫn giữ lửa thật cao cho thịt chín) xong ta sang thịt vào một thố lớn để trộn cùng các thứ khác. Cho phần nước mắm + hành đỏ + nước chanh vào trộn đều xong cho thính và rau mùi sau chót. Sớt thịt ếch ra hai đĩa bàn lớn, điểm sơ với ngọn húng quế, dọn ra bàn với bánh đa nướng đi kèm là xong.

Hà hà... nếu ai đấy thấy bài thịt ếch nầy quen quen... thì đúng dzậy.. thì thịt ếch sang thịt cá sấu, kỳ đà, ngay cả thịt gà ... đều có thể làm bằng cách ni... vừa nhanh, gọn, và rất bắt mồi... cho một buổi chiều thứ Sáu!